Wie overwintert er in de haag?

15 december 2023

De wintermaanden zijn vaak een rustperiode in de natuur. Terwijl veel dieren zich terugtrekken in hun beschutte schuilplaatsen, vragen sommigen zich wellicht af wie er eigenlijk in hun haag overwintert. Een haag biedt namelijk een ideale omgeving voor diverse soorten dieren om bescherming te vinden tegen de barre weersomstandigheden. In dit artikel verkennen we de fascinerende wereld van de overwinteraars in de haag.

Uitwisseling schimmels en bomen

Vogels

Vogels zijn een van de meest voorkomende overwinteraars in de haag. Ze gebruiken de dichte bladeren en takken als beschutting tegen de kou en wind. Verschillende soorten zoals mussen, roodborstjes, winterkoninkjes en merels vinden hun toevlucht in de haag. Zo ook de meer bijzondere verschijningen zoals de Klapekster die de doorns van de grenshaag gebruikt om zijn prooi aan te spiesen; of de Pestvogel die op doortrek is en zich te goed doet aan de overgebleven bessen van de zelfplukhaag; of een Patrijs die zich kan verschuilen voor alle gevaren in het open veld. Het is een prachtig gezicht om deze kleurrijke vogels te zien rondscharrelen op je land tijdens de wintermaanden.

Kleine zoogdieren

Naast vogels kunnen ook kleine zoogdieren zoals egels, muizen en spitsmuizen hun toevlucht zoeken in de haag. Ze graven holletjes onder de haag of vinden openingen tussen de takken om een veilig onderkomen te creëren. Deze dieren gebruiken de haag als bescherming tegen roofdieren en om warm te blijven tijdens de koude wintermaanden. Het is belangrijk om hun aanwezigheid te koesteren, omdat ze een natuurlijk evenwicht kunnen bevorderen door het bestrijden van ongewenste plagen.

Cantharellen in wegberm

Insecten

Hoewel de meeste insecten zich tijdens de winter terugtrekken in de grond of andere schuilplaatsen, zijn er ook enkele soorten die de haag verkiezen als overwinteringsplek. Bijen, vlinders en andere insecten vinden beschutting in de houtige delen van de haag, zoals dode takken, holle stengels en bladeren. Deze insecten spelen een cruciale rol in de bestuiving van planten, en het behoud van hun leefgebieden is van groot belang voor de biodiversiteit in ons landschap. Een leuk voorbeeld hiervan is de Bruine winterjuffer of de Citroenvlinder die als juffer zelfs kan bevriezen in de haag en weer wakker wordt in het voorjaar.

Besmetten Zaailingen

Amfibieën en reptielen

Hoewel het minder vaak voorkomt, kunnen ook amfibieën en reptielen in de haag overwinteren. Soorten zoals padden en salamanders kunnen beschutting vinden in de vochtige en beschermde omgeving die een haag biedt. Ze graven zich vaak in de grond in aan de voet van de haag, waar ze de winter doorbrengen totdat het weer warmer wordt. Het behoud van hun leefgebieden zoals hagen draagt bij aan de ecologische diversiteit in het landschap en tevens aan plaagbestrijding. 

Besmetten Zaailingen

Conclusie

Een haag is veel meer dan alleen een afscheiding. Het is een levend ecosysteem dat in de winter een thuis biedt aan verschillende soorten dieren. Vogels, kleine zoogdieren, insecten en zelfs amfibieën en reptielen vinden beschutting en voedsel in de haag tijdens de koude maanden. Het is belangrijk om de waarde van deze overwinteraars te erkennen en te koesteren door het behoud van geschikte leefgebieden. Door onze hagen te onderhouden en te respecteren, kunnen we bijdragen aan een bloeiende biodiversiteit in onze tuinen, zelfs tijdens de winter.

Geschreven door Jip, Iwein en Lotte 

Wat is boomhooi?

Wat is boomhooi?

Het maken van tree hay of boomhooi was ooit een wijdverbreide traditionele praktijk. In de moderne landbouw is dit grotendeels vergeten geraakt omdat het hooien van gras de overhand kreeg. Maar het gebruik van voederhagen en boomhooi begint weer belangstelling te...

De voedersloot: een natte haag

De voedersloot: een natte haag

dit artikel is geschreven door Janke van Dijk (eigenaresse PaludiPlants) i.s.m. de HagenmakersNederland is een echt waterland, ingericht met een efficiënt systeem om water te kunnen regelen en af te voeren bij regenval. Echter, de weersomstandigheden veranderen:...

Waardplanten in hagen

Waardplanten in hagen

Bij het ontwerpen van hagen voor boeren streven we ernaar om niet alleen het hoofddoel te bereiken, maar ook zo veel mogelijk nevendoelen te behalen. Een van de dingen die we graag doen, is het introduceren van waardplanten voor nuttige en mooie insecten, zoals...